Tháng Tám Không Vua – Kiutzo Kobayasi
Tháng 6 năm 1961, từ Tokyo, phóng viên hãng thông tấn UPI phát đi một bức tin điện thông báo về vụ âm mưu đảo chính quân sự của một nhóm các sĩ quan thuộc Lực lượng phòng vệ Nhật Bản. Báo chí khắp thế giới đã đăng lại tin này trừ báo chí Nhật, vì chính phủ Nhật tìm cách bưng bít và cam đoan rằng không hề có âm mưu đảo chính nào cả, rằng đấy chỉ là sự bịa đặt.
Trong lúc đó các lực lượng an ninh quốc gia đã tiến hành bắt những người chủ mưu cuộc bạo loạn (lần này đã là lần thứ 10 kể từ sau chiến tranh). Bức tin điện của UPI đã thôi thúc nhà văn Kyuzo Kobayashi tìm tòi nghiên cứu tài liệu và kết quả là cuốn “Tháng tám không vua” mà chúng ta đang cầm trong tay.
Kyuzo Kobayashi (sinh năm 1935) là nhà văn Nhật Bản nổi tiếng viết nhiều tác phẩm có tính chất trinh thám, tiểu thuyết “Điềm báo trước ảm đạm” kể về những vụ đầu độc ở các mỏ đồng, đã được tặng giải thưởng Edogawa Rampo. Tiểu thuyết “Tháng tám không vua” (1978) được tái bản nhiều lần ở Nhật, được dịch ra nhiều thứ tiếng và được nhà đạo diễn chống chiến tranh Satsuo Yamamoto quay thành phim.
Tóm tắt:
Những sự kiện, nhân vật trong “Tháng tám không vua” là hư cấu của tác giả. Nhưng nó có nguyên mẫu trong cuộc sống: ở nước Nhật hiện đang thực sự diễn ra một cuộc đảo chính quân sự, có điều nó diễn ra chậm hơn, kín đáo hơn, và thật đáng sợ là nó thành công hơn. Đó là quá trình quân phiệt hóa xã hội Nhật Bản do các giới cầm quyền liên minh với các lực lượng phát xít cực hữu cùng bọn tư bản độc quyền tiến hành và ngay từ sau Thế chiến II.
Điều 9 của Hiến pháp Nhật ra đời ngày 3/5/1947 quy định: “Từ nay về sau không bao giờ thành lập các lực lượng Lục quân, Hải quân, Không quân và các phương tiện chiến tranh khác. Không công nhận quyền nhà nước tiến hành chiến tranh.”
Nhưng chỉ sau 3 năm, năm 1950 thì chi phí quân sự của Nhật đã là 130 tỉ yên và đến năm 1981 tăng gấp 19 lần: 2.400 tỉ yên. Chính phủ Nhật công khai theo đuổi chính sách biến nước Nhật thành 1 quốc gia quân sự, và thậm chí còn tuyên bố không coi việc trang bị vũ khí nguyên tử cho lực lượng vũ trang của mình là trái với hiến pháp.
Các phần tử phát xít ngày càng ráo riết đòi hủy bỏ Hiến pháp cấm nước Nhật tiến hành chiến tranh, đòi khôi phục lại quyền lực và vai trò của nhà vua, là biểu tượng của chế độ độc tài quân sự và chủ nghĩa bành trướng hiếu chiến.
Nhận định:
“Tháng tám không vua” về thực chất có thể được xem như 1 cuốn tiểu thuyết chính trị, các nhân vật, sự kiện mang tính ẩn dụ, khái quát cao. Nhưng ở đây tác giả đã đẩy nhanh tốc độ diễn biến các sự kiện, đặt chúng vào những tình huống gay gắt, gây được sự hấp dẫn và hồi hộp.
Bằng tác phẩm của mình, Kobayashi muốn báo động với nhân dân Nhật cũng như cả thế giới rằng phải cảnh giác, không thể thụ động làm những con tin bất hạnh trong tay những kẻ phiêu lưu chính trị. Bài học Thế chiến II cách đây hơn 40 năm vẫn còn in đậm trong ký ức loài người.
Bài học đó cảnh tỉnh con người phải kịp thời hành động bởi vì như lời tác giả: “Thời tiết chính trị đang thay đổi, nóng dần lên và đạt đến sự ngột ngạt của tháng tám – tháng nóng nhất ở Nhật. Tạm thời còn chưa có sự trực tiếp tham gia của nhà vua – ngọn cờ tư tưởng của tất cả các cuộc mưu loạn trong lịch sử Nhật Bản. Nhưng đó chỉ là tạm thời.”
Nhân dịp kỷ niệm 40 năm ngày nước Nhật đầu hàng vô điều kiện và ngày kết thúc Thế chiến II, chúng tôi xin giới thiệu với các bạn tiểu thuyết “Tháng tám không vua”, một tiếng nói nóng hổi góp phần vào sự nghiệp bảo vệ hòa bình thế giới.
NXB Tác phẩm mới
Hội Nhà văn Việt Nam (1986)
…
Bạn có thể giúp đỡ chúng tôi cập nhật tóm tắt hoặc viết bài review cho Tháng Tám Không Vua tại đây
